Enflasyon

Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli bir şekilde artmasına denir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus vardır. Eenflasyon, patatesin bir önceki aya göre 2 lira fazla fiyattan satılması değil, fiyatların genelinin artmasıdır. Yani fiyatların artışının ne kadar olduğu enflasyon ile açıklanır. Enflasyonun düşmesi; fiyatların düşmesi, alım gücünün artması değildir fiyatlar genel düzeyindeki artışın bir önceki döneme göre azalmasıdır.

Enflasyon oranı, merkez bankalarının faizler üzerinde yapacağı değişiklikleri etkileyen kalemlerin başında gelmektedir. Enflasyon oranı merkez bankalarının beklentilerinin üzerinde çıkarsa faizler artış yönlü hareket sergilerken; enflasyon oranı merkez bankalarının beklentilerinin altında çıkarsa bu durumun tersi görülmektedir.

Enflasyon 2 ana sebepten doğar bunlar Talep Enflasyonu ve Maliyet enflasyonudur.

Talep Enflasyonu

Talep Enflasyonu’nu en basit şekilde şu şekilde tanımlayabiliriz: Eğer bir ekonomide arz miktarı yani üretim sabitken talep miktarında artış varsa o zaman talepten dolayı enflasyon oluşur. Bir örnek verecek olursak; bir ülkede bir senede 10 araba üretildiğini ve 1 liradan tamamının satıldığını varsayalım. Bir sonraki sene araba üretimi aynı kalsın fakat bu sefer 15 kişi araba talep etsin. Bu durumda arabanın fiyatı yükselecek 1.2 lira veya 1.5 lira olacaktır. İşte bu, talep enflasyonudur.

Talep enflasyonu bu örnekten başka şekillerde de ortaya çıkabilir. Nüfus artışı talep artışını beraberinde getirebilir veya merkez bankasının fazla para basması talep enflasyonunu meydana getirebilir. Böyle zamanlarda tüketimi azaltıp tasarrufa ağırlık verilmelidir.

Maliyet (Arz) Enflasyonu

Bir ekonomide arzdan kaynaklanan sorunlar varsa örneğin üretimde daralma yahut maliyetlerde artış görülüyorsa bu ekonomide arz yönlü enflasyondan bahsedilebilir. Üretimdeki daralma, talep aynıyken üretimde azalış olmasıdır ve bu da enflasyona yol açabilir. Maliyet konusu ise üç farklı şekilde açıklanabilir.

1)Üretim faktörlerinde ödenen ücretlere artış gelmesi

2)Üretimde kullanılan hammadde, sermaye gibi üretim girdilerine artış gelmesi

3)Kurlarda artış olması ki bu da ithal ürünlerin fiyatının artmasına sebep olacaktır.

Yani bir ülkede üretimde veya üretim girdilerinde yaşanan sorunlar, aksaklıklar maliyet enflasyonuna dolayısıyla enflasyona yol açmaktadır. Fakat fiyat artışlarının bir kereliğe mahsus değil sürekli olması enflasyon diye adlandırabilmemiz için gerekli en önemli kriterdir.

Enflasyon Türleri

Ø  Stagflasyon: Ekonominin durgunlaşmasıdır.

Ø  Dezenflasyon: Enflasyon oranındaki artışın azaldığı dönemlerdir

Ø   Hiperenflasyon: Mal ve hizmet fiyatlarının yüksek oranda artışına denir.

Enflasyonun Etkileri

·         Alım gücü azalır.

·         Paranın değeri düşer.

·         Paranın değeri düştüğü için insanlardan elinde para tutmak  istemez, yabancı paraya olan istek artar

·         Belirsizlik ortaya çıkarır ve üretime, harcamaya, yatırıma olan talep endişe altında kalır.

Sonuç

Bu yazıda kısaca enflasyonun kendisinden, sebeplerinden ve sebep olduğu sorunlardan bahsettik. Enflasyon, ekonomiye zarar veren, insanları kötü etkileyen ekonomik bir olaydır. Yüksek enflasyondan kurtulmanın en temel yolu, devlet tarafından uygulanması gereken istikrarlı politikalardır. Döviz kuru kontrol altına alınabilir, devlet harcamaları azaltılabilir ve bunun gibi çeşitli politikalar uygulanabilir.

Yakında E-posta bülteni ile sizlere haftada 2 kez konuk olacağız. Siz de bültenlerimizden anında haberdar olmak isterseniz Buraya tıklayabilirsiniz

Yararlandığım kaynaklar: Bu yazımda çok değerli Sayın Mahfi Eğilmez Hocam’ın 2015 tarihli yazısından yararlandım.

http://www.mahfiegilmez.com/2015/01/talep-enflasyonu-mu-var-maliyet.html